Stres jest reakcją organizmu na sytuację lub bodziec wywołujący w nas silny niepokój lub lęk.

W przeszłości w efekcie ewolucji wykształciły się w nas mechanizmy obronne których efektem jest określone zachowanie naszego organizmu narażonego na stres. Taka reakcja pozwalała nam przetrwać w ekstremalnych warunkach i szybko reagować na zmieniające się otoczenie i nagłe zagrożenia.

Kiedy jesteśmy pod wpływem stresu,  do naszej krwi wydzielane są hormony takie jak adrenalina i noradrenalina, w wyniku ich działania tętno przyspiesza,  oddech staje się bardzo szybki i płytki, źrenice się rozszerzają. Serce pompuje wraz z krwią więcej tlenu do mięśni przygotowując nas do szybkiej reakcji i natychmiastowego działania. To tak jakby cały nasz organizm w jednej chwili chciał być gotowy do walki lub ucieczki. Kiedyś ten mechanizm pozwalał naszym przodkom przetrwać w ekstremalnych warunkach. Również obecnie, kiedy w nagłej sytuacji trzeba działać instynktownie, ten proces się uruchamia i może nam uratować życie lub zdrowie. Czasami w obliczu stresującej sytuacji łatwiej nam zmobilizować się do działania. Niektórzy szukają specjalnie „mocnych wrażeń” żeby poczuć adrenalinę, uwolnić emocje których doświadczamy w ekstremalnych warunkach.

Jeżeli stresujące sytuacje pojawiają się rzadko nasz organizm sobie z tym radzi. Jednak w obecnym cywilizowanym świecie jesteśmy przeładowani informacjami, często stres przybiera postać zagrożenia ciągłego, bardziej związanego ze sferą psychiczną niż fizyczną. Taka forma stresu długotrwale towarzysząca nam, nie pozwala na normalne funkcjonowania. Po pewnym czasie może powodować osłabienie a nawet wyczerpanie. Bywa, że taki stan narażenia na stres utrzymuje się dłużej, nie dzień, tydzień ale nawet tygodnie, miesiące. Nasz organizm zupełnie nie jest do tego przygotowany. Taki długotrwały stres bardzo nam szkodzi.

Działanie adrenaliny i noradrenaliny podczas stresu zwiększa kortyzol, który ponadto podnosi stężenie glukozy we krwi.W sytuacji, kiedy przez dłuższy czas działamy pod silną presją w warunkach, które narażają nas na silny stres w naszym organizmie wydziela się w większym stężeniu kortyzol, który jest hormonem wydzielanym przez korę nadnerczy. Ma bardzo istotny wpływ na organizm człowieka. Oddziałuje na metabolizm węglowodanowo-białkowy, oraz gospodarkę wodno-elektrolitową (zatrzymuje sól w organizmie, a zwiększa wydalanie potasu). Wykazuje także działanie przeciwzapalne (łagodzi stany zapalne i alergie) i immunosupresyjne (osłabia działanie układu odpornościowego). Podnosi również ciśnienie krwi, wzmaga wydzielanie soku żołądkowego i powoduje uwalnianie wapnia z kości.
Poziom kortyzolu utrzymuje się w większym stężeniu rano a w ciągu dnia się stabilizuje. Jednak u osób, które są narażone na stres przez dłuższy czas wysoki poziom kortyzolu w organizmie może się utrzymywać przez całą dobę. Kiedy w naszym ciele utrzymuje się zbyt wysoki poziom kortyzolu przez dłuższy czas może dojść do negatywnych dla nas skutków:

• wzrasta poziom glukozy we krwi,
• wzrasta ciśnienie kwi co może prowadzić do przeciążenia serca,
• spada odporność organizmu,
• dochodzi do osłabienia tkanki łącznej w skórze, szybciej pojawiają się oznaki starzenia. Dlatego też potocznie mówimy, że stres szkodzi urodzie,
• może pojawić się problem z przybieraniem na wadze,
• problemy ze snem,
• obniżenie wchłaniania białka,
• osłabienie siły mięśni,
• jeszcze bardziej stajemy się podatni na stres

I koło się zamyka.

Sam kortyzol jest niezwykle istotnym hormonem dla nas. Nasz organizm będzie go produkował zawsze. Jednak nie powinno dochodzić do długotrwałego utrzymywania się jego wysokiego poziomu przez dłuższy czas.
Przewlekły stres, spowodowany problemami w pracy, w życiu generalnie, niewystarczająca ilość snu, może doprowadzić do utrzymywania się wysokiego poziomu tego hormonu w organizmie.

Czy taki stan rzeczy może być dla nas groźny?

Oj tak. Sama wiem ze swojego doświadczenia wśród najbliższych mi osób jak długotrwały stres może mieć destrukcyjny wpływ na organizm.

Czy więc możemy sobie z tym poradzić?

Oczywiście, jest wiele naturalnych sposobów radzenia sobie ze stresem, ale o tym w kolejnym wpisie.